معرفت دینی و تاثیر آن بر مفهوم آزادی در اندیشه امام خمینی(ره)
نویسندگان
چکیده
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اسلام سیاسی با ورود به عرصه عملی سیاست، با مسائل جدید و مفاهیم بازتفسیر شده از سوی برخی از خرده گفتمان های سیاسی روبه رو شد. آزادی، ازجمله مفاهیمی بود که در منازعه خرده گفتمان های مختلف معنایی متفاوت بر آن حمل می شد و در همین فضا نیز نظریه پردازان گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی در مفصل بندی گفتمانی خود، معنای این دال شناور را با تکیه بر نظم معرفتی دینی تثبیت کردند. امام خمینی(ره) اندیشمند برجسته این جریان فکری، در این شرایط، با تأکید بر روش فقاهتی، سعی در تعریف و ترسیم حدود آزادی می نماید. در این نوشتار این فرض به آزمون گذاشته می شود که به دلیل معرفت شناسی دین محور امام(ره)، با وجود زمانه و زمینه متحول «هم مفهوم آزادی و هم حدود آن در اندیشه امام خمینی(ره)، همواره ثابت بوده است». امام(ره) با تکیه بر معرفت دینی با تعریفی همسو با مفهوم «آزادی مثبت»، آزادی را «حقی الهی و ذاتی برای انسان» که به سعادت و تعالی حقیقی انسان کمک می کند تعریف و آزادی مورد نظر گفتمان لیبرالِ غربی را رد کردند. در این نوشتار با استفاده از روش شناسی کوئنتین اسکینر، ضمن واکاوی فضای بیان آراء فقهی-سیاسی امام خمینی(ره)، تفسیر دین و تأثیر آن بر مفهوم آزادی در آراء سیاسی ایشان تحلیل می گردد.
منابع مشابه
نسبت معرفت آرمانی با معرفت دینی در اندیشه ملاصدرا
نوشتار حاضر در پی آن است تا به این مسئله پاسخ گوید که چه نسبتی میان معرفت آرمانی و معرفت دینی وجود دارد. برای این منظور مباحث گوناگون و پراکنده ملاصدرا در باب علم، عالم و معلوم در چارچوبی منظم بازسازی شده است. در این بازسازی منظم، علاوه بر اینکه جزئیات جدیدی از نظر ملاصدرا مطرح می‌شود، با نگاه جدیدی از ملاصدرا مواجه می‌شویم که نتیجه و حاصل بررسی علم، عالم و معلوم آرمانی از منظر اوست. به نظر می...
متن کاملالزامات عدالت و آزادی در اندیشه سیاسی امام خمینی
حکومت‌ها برحسب ماهیت خویش، اهداف و مقاصدی دارند که درجهت نیل به آن تلاش می‌کنند. دین مبین اسلام، عدالت و آزادی را به رسمیت شناخته و در متون و ادبیات اندیشمندان مسلمان نیز به‌ویژه در دوران جدید مورد توجه قرار گرفته است. از منظر امام خمینی، اهداف عالیه حکومت اسلامی بر دو بال عدالت و آزادی استوار است. ازجمله الزامات عدالت ابتنای دین، قانون و جامعه بر عدالت، تربیت و تهذیب انسان و حکومت می‌باشد. همی...
متن کاملمفهوم آزادی در اندیشه حافظ و مولانا و تطبیق آن با تفکر اگزیستانسیالیسم
دو اندیشمند صحنه ادب ایران، مولانا و حافظ بسیار پیش‌تر از اندیشمندان باخترزمین در بسیاری از زمینه‌های فردی و اجتماعی انسان اندیشیده‌اند، و این اندیشه‌ها را با زبان هنری بیان کرده‌اند. یکی از این زمینه‌های فکری بحث آزادی و اختیار انسان است که از آن به عنوان مهم‌ترین حقیقت وجودی انسان، به عنوان خلیفه خدا بر روی زمین، یاد می‌کنیم. در این مقاله نویسندگان ضمن تبیین اهمیت آزادی در ...
متن کاملمفهوم آزادی در اندیشه حافظ و مولانا و تطبیق آن با تفکر اگزیستانسیالیسم
دو اندیشمند صحنه ادب ایران، مولانا و حافظ بسیار پیش‌تر از اندیشمندان باخترزمین در بسیاری از زمینه‌های فردی و اجتماعی انسان اندیشیده‌اند، و این اندیشه‌ها را با زبان هنری بیان کرده‌اند. یکی از این زمینه‌های فکری بحث آزادی و اختیار انسان است که از آن به عنوان مهم‌ترین حقیقت وجودی انسان، به عنوان خلیفه خدا بر روی زمین، یاد می‌کنیم. در این مقاله نویسندگان ضمن تبیین اهمیت آزادی در ...
متن کاملحریت یا آزادی در مفهوم دینی و عرفانی
یکی از مفاهیم مهم عرفانی که به‌عنوان یک کمال و فضیلت انسانی شناخته می‌شود و در مراتب عالی بندگی و سلوک معنوی حاصل خواهد شد، «حریت» و آزادی معنوی است. این خصلت برخلاف مفهوم آزادی در اصطلاح علوم سیاسی و اجتماعی از طریق عبودیت و بندگی خالصانۀ حق و بریدن از بندگی غیرحق حاصل می‌شود. زمانی انسان به حریت و آزادی معنوی می‌رسد که مراتب عالی سلوک را طی کرده، از بند نفس و تعلقات مادی کاملاً رها شده باشد. د...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهشنامه انقلاب اسلامی(علمی-پژوهشی)ناشر: دانشگاه بوعلی سینا(همدان)
ISSN 2251-8681
دوره 5
شماره 15 2015
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023